Γ2. Σύνταξη Ανάλυσης (Επεξήγηση Πεδίων)

Α. Αιτιολογική έκθεση

H αιτιολογική έκθεση εντοπίζει και οριοθετεί το πρόβλημα που η αξιολογούμενη ρύθμιση επιδιώκει να επιλύσει, διατυπώνει συγκεκριμένους, σαφείς, οριοθετημένους χρονικά και –κατά το δυνατόν– μετρήσιμους στόχους που επιδιώκονται με τη ρύθμιση, καθώς και τους λόγους για τους οποίους δεν είναι δυνατή η επίτευξη των ως άνω στόχων χωρίς τη ρύθμιση αυτή.

Στην αιτιολογική έκθεση, δηλαδή, αποτυπώνονται τα κίνητρα, η στόχευση και η αναγκαιότητα της αξιολογούμενης ρύθμισης, η οποία εντέλει αποτελεί μία εκ των θεμελιωδών αρχών της καλής νομοθέτησης.

1. Ποιο ζήτημα αντιμετωπίζει η αξιολογούμενη ρύθμιση;

Στο πρώτο πεδίο εντοπίζεται και καταγράφεται το ζήτημα που επιδιώκει να αντιμετωπίσει η αξιολογούμενη ρύθμιση.

Διευκρινίσεις

• Αποφυγή ιστορικής αναδρομής.
• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Με την αξιολογούμενη ρύθμιση επιδιώκεται η αποτελεσματικότερη καταπολέμηση φαινομένων αδιαφάνειας και διαφθοράς στον δημόσιο τομέα μέσω μίας ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής.

2. Γιατί αποτελεί πρόβλημα;

Σκοπός του πεδίου είναι να προσδιοριστούν οι λόγοι που επιβάλλουν την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Διευκρινίσεις

• Αναφορά στις συγκεκριμένες δυσμενείς συνέπειες που προκαλούνται ή θα προκληθούν στο μέλλον αν δεν ρυθμιστεί το θέμα.
• Απάντηση έως 150 λέξεις.

Παράδειγμα
Μέχρι σήμερα λειτουργούν περισσότερες της μίας υπηρεσίες με ποικίλο βαθμό ανεξαρτησίας. Η παράλληλη λειτουργία τους συνεπάγεται έλλειψη συντονισμού και αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων με αρνητικές συνέπειες στην αποτελεσματική επιδίωξη των στόχων τους.

3. Ποιους φορείς ή πληθυσμιακές ομάδες αφορά;

Σκοπός είναι να προσδιοριστούν οι φορείς (δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις, λοιπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες) ή οι πληθυσμιακές ομάδες στους οποίους αφορά άμεσα η αξιολογούμενη ρύθμιση.

Διευκρινίσεις

• Καταγραφή της κατηγορίας ατόμων ή ομάδων ή φορέων που θα ωφελήσει η εφαρμογή της ρύθμισης.
• Αναφορά στον εκτιμώμενο αριθμό -εφόσον υπάρχει- ατόμων ή ομάδων ή φορέων που θα επηρεαστούν από την αξιολογούμενη ρύθμιση.
• Ειδική αναφορά εάν η ρύθμιση αφορά σε συγκεκριμένες ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες.
• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Η αξιολογούμενη ρύθμιση αφορά άμεσα στους υπαλλήλους του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα και έμμεσα σε όλους τους πολίτες και τα νομικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με το Δημόσιο.

4. Το εν λόγω ζήτημα έχει αντιμετωπιστεί με νομοθετική ρύθμιση στο παρελθόν;
   4.1 Εάν ναι, ποιο είναι το ισχύον νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει το ζήτημα.

Διευκρίνιση αν πρόκειται για πρωτογενή ρυθμιστική παρέμβαση ή για τροποποίηση υφιστάμενου πλαισίου.
Σε περίπτωση θετικής απάντησης, επιδιώκεται η εξαντλητική καταγραφή υφιστάμενων διατάξεων. ώστε να προκύπτει το εύρος των αλλαγών που επέρχονται.

Διευκρινίσεις

• Επιλέγεται ΝΑΙ ή ΟΧΙ απο την αναδιπλούμενη λίστα.
• Η απάντηση είναι θετική εάν υπάρχουν ρυθμίσεις που τροποποιούνται, καταργούνται, συμπληρώνονται ή αντικαθίστανται από την αξιολογούμενη ρύθμιση.
• Στην περίπτωση θετικής απάντησης να γίνει απλή παράθεση των σχετικών ρυθμίσεων με τη μορφή: «Αριθμός νομοθετήματος, αριθμός ΦΕΚ, σχετικό άρθρο, σχετική παράγραφος».
• Στο πεδίο αυτό δεν αναγράφεται το περιεχόμενο των υφιστάμενων διατάξεων (βλ. κατωτέρω πεδίο 5 όπου γίνεται αυτή η καταγραφή).

Παράδειγμα
ΝΑΙ
ΝΔ 400/1970 (Α’ 10)

5. Γιατί δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο υφιστάμενης νομοθεσίας
   5.1 με αλλαγή προεδρικού διατάγματος, υπουργικής απόφασης ή άλλης κανονιστικής πράξης;
   5.2 με αλλαγή διοικητικής πρακτικής συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας νέας ερμηνευτικής προσέγγισης της υφιστάμενης νομοθεσίας;
   5.3 με διάθεση περισσότερων ανθρώπινων και υλικών πόρων;

Η ερώτηση αποσκοπεί στο να διαπιστωθεί εάν διερευνήθηκαν οι δυνατότητες αξιοποίησης του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου, πριν προταθεί μια νέα ρυθμιστική παρέμβαση.
Η αναφορά στη διοικητική πρακτική γίνεται γιατί σε ορισμένες περιπτώσεις τα προβλήματα οφείλονται όχι στις κείμενες διατάξεις αλλά στην εφαρμογή τους στην πράξη από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Διευκρινίσεις

• Για κάθε νομοθετική ρύθμιση που καταγράφηκε στο προηγούμενο πεδίο 4, θα πρέπει να παρατεθούν οι λόγοι για τους οποίους αυτή δεν καλύπτει τις απαιτήσεις του προβλήματος που περιγράφεται στο πεδίο 1.
• Εφόσον οι υφιστάμενες νομοθετικές ρυθμίσεις περιλαμβάνουν εξουσιοδοτικές διατάξεις, θα πρέπει να παρατεθούν οι λόγοι για τους οποίους αυτές δεν παρέχουν επαρκές εξουσιοδοτικό πλαίσιο για την έκδοση των απαιτούμενων κανονιστικών πράξεων.
• Καταγραφή τυχόν ανεπιτυχούς διερεύνησης δυνατοτήτων αλλαγής του τρόπου εφαρμογής της υφιστάμενης νομοθεσίας με νέες εγκυκλίους και οδηγίες.
• Απάντηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα
5.1 Η τροποποίηση επιβάλλεται από την ενωσιακή νομοθεσία (παρατίθεται σχετική αναφορά στο ευρωπαϊκό κανονιστικό κείμενο – Οδηγία, Κανονισμό). 5.2 Η κατάργηση της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (ΕΠ.Ε.Ι.Α) και η υπαγωγή της εποπτείας του ασφαλιστικού κλάδου στην Τράπεζα της Ελλάδος καθιστούν απαραίτητη τη ρύθμιση μέσω νόμου. 5.3 Προσπάθειες στο παρελθόν να λυθεί το πρόβλημα με πρόσληψη προσωπικού απέτυχαν και γι’ αυτό κρίνεται σκόπιμο, ασφαλέστερο και με μικρότερο κόστος, να γίνουν θεσμικές αλλαγές.

6. Έχετε λάβει υπόψη συναφείς πρακτικές;
   6.1 σε άλλη/ες χώρα/ες της ΕΕ ή του ΟΟΣΑ
   6.2 σε όργανα της ΕΕ
   6.3 σε διεθνείς οργανισμούς

Σκοπός του πεδίου είναι να γίνουν γνωστές συναφείς πρακτικές που αποδεδειγμένα φέρουν αποτελέσματα.

Διευκρινίσεις

• Μη υποχρεωτικό πεδίο.
• Επιλέγεται ΝΑΙ ή ΟΧΙ απο την αναδιπλούμενη λίστα.
• Η απάντηση είναι θετική μόνο εφόσον υπάρχουν συγκρίσιμες πρακτικές που έχουν εφαρμοστεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις σε άλλες χώρες ή υπερεθνικά όργανα ή διεθνείς οργανισμούς.
• Απάντηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα
Η αξιολογούμενη ρύθμιση επιλέγει την τάση της διεθνούς πρακτικής να ανατίθεται η εποπτεία της ιδιωτικής ασφάλισης στην κεντρική τράπεζα κάθε χώρας.

7.Σημειώστε ποιοι από τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών επιδιώκονται με την αξιολογούμενη ρύθμιση

Επιδιώκεται η αντιστοίχιση των στόχων της αξιολογούμενης ρύθμισης με τους 17 στόχους που έχει θέσει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Διευκρινίσεις

• Επιλέγεται με X το αντίστοιχο εικονίδιο του στόχου.

Παράδειγμα

8. Ποιοι είναι οι στόχοι της αξιολογούμενης ρύθμισης;
   8.1 βραχυπρόθεσμοι
   8.2 μακροπρόθεσμοι

Περιγράφονται οι επιδιωκόμενοι με την αξιολογούμενη ρύθμιση στόχοι και γίνεται διάκριση, όπου συντρέχει περίπτωση, μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων.

Διευκρινίσεις

• Η χρονική περίοδος αναφοράς των εννοιών «βραχυπρόθεσμο» και «μακροπρόθεσμο» διαφέρει ανάλογα με το αντικείμενο της αξιολογούμενης ρύθμισης και γι’ αυτό εναπόκειται στον συντάκτη της Ανάλυσης ο συγκεκριμένος προσδιορισμός της διάκρισης.
• Απάντηση έως 200 λέξεις.

Παράδειγμα
Βραχυπρόθεσμος στόχος (προσεχής χειμερινή περίοδος) της παρούσας αξιολογούμενης ρύθμισης είναι η ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας με πετρέλαιο τη χειμερινή περίοδο.
Μακροπρόθεσμος στόχος (επόμενη πενταετία) της παρούσας αξιολογούμενης ρύθμισης είναι η βελτίωση της ικανότητας και της ετοιμότητας αντίδρασης της χώρας σε ενδεχόμενη σοβαρή διαταραχή του εφοδιασμού με πετρέλαιο.
Το προτεινόμενο σύστημα στοχεύει στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών συνεπειών για την οικονομία και την κοινωνία από τυχόν αποδιοργάνωση του εφοδιασμού με πετρέλαιο.

9. Ειδικότεροι στόχοι ανάλογα με το πεδίο νομοθέτησης

Αναγράφονται μετρήσιμοι στόχοι, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση της ρύθμισης και η εκ των υστέρων διαπίστωση της αποτελεσματικότητάς της.
Το εκάστοτε επισπεύδον Υπουργείο, αφού επιλέξει το κατά περίπτωση πεδίο νομοθέτησης (βλ. αρχική σελίδα Ανάλυσης), στο οποίο εμπίπτει η αξιολογούμενη ρύθμιση, συμπληρώνει έναν ή περισσότερους από τους παρατιθέμενους στο Εγχειρίδιο δείκτες ανά τομέα νομοθέτησης ή μπορεί να προσθέσει και άλλους ανάλογα με την αξιολογούμενη ρύθμιση

Διευκρινίσεις

• Οι δείκτες που αναφέρονται στο Εγχειρίδιο είναι ενδεικτικοί και επιλέγονται ανάλογα με το αντικείμενο της αξιολογούμενης ρύθμισης.
• Οι δείκτες επιδέχονται εμπλουτισμού- μπορούν να προσαρμοστούν στην αξιολογούμενη ρύθμιση ή και να διαμορφωθούν εξατομικευμένοι νέοι δείκτες, ανάλογα με το πλαίσιο της ρύθμισης αυτής.
• Οι νέοι δείκτες θα πρέπει να επιλεγούν ή να διαμορφωθούν από εμπειρογνώμονες από τα αρμόδια Υπουργεία και εμπλεκόμενα μέρη, με ειδική τεχνογνωσία και τομεακή εμπειρία.
• Στη στήλη «Εξέλιξη την τελευταία 5ετία»: καταγράφονται τα στοιχεία για τα πέντε έτη πριν από το τρέχον ημερολογιακό έτος.
• Στη στήλη «Πρόσφατα στοιχεία»: καταγράφονται τα στοιχεία του τρέχοντος ημερολογιακού έτους.
• Στη στήλη «Επιδιωκόμενος στόχος (3ετία)»: καταγράφονται οι προβλέψεις για την επόμενη τριετία (πλην του τρέχοντος έτους) εφόσον υλοποιηθούν οι επιδιώξεις της αξιολογούμενης ρύθμισης.
• Στις τρεις προαναφερόμενες στήλες συμπληρώνονται τα τετράγωνα του πίνακα με συγκεκριμένες τιμές. • Ειδικά για τον τομέα Εξωτερικών και Άμυνας δεν αναγράφονται λόγω της ιδιαιτερότητας του συγκεκριμένου αντικειμένου.

Παράδειγμα

10. Σε περίπτωση που προβλέπεται η χρήση πληροφοριακού συστήματος, ποια θα είναι η συμβολή αυτού στην επίτευξη των στόχων της αξιολογούμενης ρύθμισης:

Διευκρίνιση της αναγκαιότητας του προτεινόμενου πληροφοριακού συστήματος ως προϋπόθεσης για την εφαρμογή των στόχων της αξιολογούμενης ρύθμισης. Η συμβολή του συστήματος μπορεί να είναι άμεση και έμμεση ή μόνο ένα από τα δύο.

Διευκρινίσεις

• Μη υποχρεωτικό πεδίο
• Επιλέγεται με Χ το ή/και τα αντίστοιχα εικονίδια (άμεση ή/και έμμεση).
• Εξηγήστε σε τι συνίσταται η άμεση συμβολή.
• Εξηγήστε σε τι συνίσταται η έμμεση συμβολή.
• Απάντηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα
Άμεση ý
Για την εφαρμογή της αξιολογούμενης ρύθμισης απαιτείται η δημιουργία ενός πληροφοριακού συστήματος. Για παράδειγμα: η θεσμοθέτηση της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων μεταξύ των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα, απαιτεί υποστήριξη από μια ηλεκτρονική πλατφόρμα ανταλλαγής εγγράφων, η οποία πρέπει να δημιουργηθεί.
Έμμεση ý
Δημιουργείται πληροφοριακό σύστημα το οποίο παράγει και έμμεσα οφέλη σε σχέση όχι μόνο με το αντικείμενο της ρύθμισης, αλλά και με άλλα αντικείμενα. Για παράδειγμα: Η δημιουργία μιας πλατφόρμας ανταλλαγής εγγράφων δύναται να χρησιμοποιείται από διαφορετικές Αρχές για την ανταλλαγή πληροφοριών.

11. Το προβλεπόμενο πληροφοριακό σύστημα είναι συμβατό με την εκάστοτε ψηφιακή στρατηγική της χώρας (Βίβλος Ψηφιακού Μετασχηματισμού); (NAI/OXI)
Εξηγήστε

Τεκμηριώνεται η συμβατότητα που προβλεπόμενου πληροφοριακού συστήματος με τις οριζόντιες αρχές υλοποίησης της ψηφιακής στρατηγικής της χώρας.

Διευκρινίσεις

• Μη υποχρεωτικό πεδίο
• Επιλέγεται ΝΑΙ ή ΟΧΙ απο την αναδιπλούμενη λίστα.
• Σε περίπτωση θετικής απάντησης, θα πρέπει να γίνεται αναφορά στο κεφάλαιο της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού που περιγράφει την εν λόγω ανάγκη.
• Σε περίπτωση μη συμβατότητας, θα πρέπει να παρασχεθεί ειδική αιτιολογία.
• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
ΝΑΙ ý
Η πλατφόρμα ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων μεταξύ των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα θα εγκατασταθεί στο G-cloud και είναι συμβατή με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού όπως αυτή εξειδικεύεται στην Ενότητα «Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες».

12. Διασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα του εν λόγω πληροφοριακού συστήματος με άλλα υφιστάμενα συστήματα; (ΝΑΙ/ΌΧΙ)
Αναφέρατε ποια είναι αυτά τα συστήματα.

Αναφορά της διαλειτουργικότητας του προβλεπόμενου πληροφοριακού συστήματος με τα υφιστάμενα εξαρτώμενα συστήματα προκειμένου να τεκμηριώνεται ότι το σύστημα αυτό, εφόσον απαιτείται, λαμβάνει υπόψη το υφιστάμενο ψηφιακό περιβάλλον και συνδέεται με αυτό.

Διευκρινίσεις

• Μη υποχρεωτικό πεδίο
• Επιλέγεται ΝΑΙ ή ΟΧΙ απο την αναδιπλούμενη λίστα.
• Σε περίπτωση μη διαλειτουργικότητας με υφιστάμενο εξαρτώμενο σύστημα θα πρέπει να παρασχεθεί ειδική αιτιολογία.
• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
ΟΧΙ
Η πλατφόρμα ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων δεν μπορεί να διαλειτουργήσει με το ηλεκτρονικό πρωτόκολλο της …… δημόσιας υπηρεσίας, καθότι δεν υποστηρίζεται τεχνικά.

13. Έχει προηγηθεί μελέτη βιωσιμότητας του προβλεπόμενου πληροφοριακού συστήματος; (ΝΑΙ/ΟΧΙ)
Εξηγήστε

Αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της μελέτης του προτεινόμενου πληροφοριακού συστήματος με τα οποία τεκμηριώνεται η βιωσιμότητα του συστήματος σε σχέση τόσο με το κόστος λειτουργίας και συντήρησής του όσο και σε σχέση με τη διασφάλιση ότι το σύστημα αυτό δεν αλληλεπικαλύπτεται με άλλα υφιστάμενα και δεν θα καταστεί παρωχημένο.

Διευκρινίσεις

• Μη υποχρεωτικό πεδίο
• Επιλέγεται ΝΑΙ ή ΟΧΙ απο την αναδιπλούμενη λίστα.
• Αν υπάρχει ειδική έκθεση, σύντομη αναφορά στον τίτλο της έκθεσης.
• Σε περίπτωση που δεν έχει προηγηθεί μελέτη ο συντάκτης της Ανάλυσης θα πρέπει να δώσει τις αντίστοιχες πληροφορίες που θα τεκμηριώνουν ότι δεν υπάρχουν εμπόδια στην εφαρμογή και βιωσιμότητα του συστήματος.
• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
ΝΑΙ
Πριν την πρόταση για υποστήριξη της ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων μεταξύ των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα, μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας έχει προηγηθεί χαρτογράφηση των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων και δεν υπάρχει κάποιο σύστημα που μπορεί να υποστηρίξει τη συγκεκριμένη ανάγκη, όπως αυτή αποτυπώνεται στην αξιολογούμενη ρύθμιση. Η προτεινόμενη πλατφόρμα θα καλύπτει τις πάγιες ανάγκες των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα για ανταλλαγή εγγράφων μεταξύ τους και η συντήρησή της έχει προϋπολογιστεί σε κόστος που κρίνεται εύλογο δεδομένης της ανάγκης κάλυψης της αξιολογούμενης ρύθμισης.

Σύνοψη στόχων κάθε άρθρου

Στο πεδίο αυτό απαιτείται η επεξήγηση των επιδιωκόμενων στόχων κάθε άρθρου.

Διευκρινίσεις

• Κάθε άρθρο αναλύεται ξεχωριστά.
• Απαγορεύεται η επανάληψη του περιεχομένου των άρθρων με άλλες λέξεις.
• Απάντηση έως 50 λέξεις (ανά άρθρο).

Παράδειγμα

Β. Έκθεση Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (άρθρο 75 παρ. 1 ή 2 του Συντάγματος)

Γ. Ειδική έκθεση του άρθρου 75 παρ. 3 του Συντάγματος

Δ. Έκθεση γενικών συνεπειών

Η έκθεση γενικών συνεπειών αποτελεί ένα θεμελιώδες «εργαλείο» παροχής πληροφοριών σχετικά με το αναμενόμενο όφελος και κόστος της αξιολογούμενης ρύθμισης σε οικονομικό, κοινωνικό, διοικητικό, περιβαλλοντικό και περιφερειακό επίπεδο.

Σύμφωνα με την περ. δ της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4622/2019, στην Έκθεση Γενικών Συνεπειών θα αναλύονται οι συνέπειες της ρύθμισης, δηλαδή οφέλη, κόστος και κίνδυνοι, στις εξής θεματικές:

(αα) θεσμοί, δημόσια διοίκηση και διαφάνεια,
(ββ) αγορά, οικονομία και ανταγωνισμός,
(γγ) κοινωνία και κοινωνικές ομάδες,
(δδ) φυσικό, αστικό και πολιτιστικό περιβάλλον,
(εε) νησιωτικότητα.

Όπως προκύπτει από τη διάταξη, σε συνδυασμό με την περ. α της παρ. 2 του άρθρου 62 (αιτιολογική έκθεση), ο νομοθέτης θέλησε να διαχωρίσει τους μετρήσιμους στόχους που ενέταξε στην αιτιολογική έκθεση από τις θετικές και αρνητικές συνέπειες μιας ρύθμισης, τις οποίες ενέταξε στην έκθεση γενικών συνεπειών. Ο διαχωρισμός στόχων και συνεπειών, εκτός από την ουσιαστική αξία που έχει για την αξιολογούμενη ρύθμιση, συνεισφέρει επίσης στη σαφή διάκριση μεταξύ των δύο όρων, οι οποίοι πολύ συχνά συγχέονταν στο παρελθόν κατά τη σύνταξη των υφιστάμενων μέχρι σήμερα συνοδευτικών της αξιολογούμενης ρύθμισης εκθέσεων. Κατά συνέπεια, βάσει της ανωτέρω διαφοροποίησης, αιτιολογική έκθεση και έκθεση γενικών συνεπειών δεν επιτρέπεται να συμπίπτουν κατά περιεχόμενο.

Εξάλλου, η έκθεση γενικών συνεπειών δεν αποτελεί ούτε μία στενή ποσοτική ανάλυση οφέλους και κόστους με την έννοια των εσόδων και των δαπανών. Για τα ζητήματα αυτά υπάρχει η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Με την έκθεση γενικών συνεπειών ο συντάκτης της αξιολογούμενης ρύθμισης καλείται να εξηγήσει τη στάθμιση οικονομικού, κοινωνικού και διοικητικού οφέλους και κόστους που έχει προηγηθεί της ρύθμισης, αλλά και να επισημάνει τους αστάθμητους εκείνους παράγοντες («κίνδυνοι») που μπορεί να προκύψουν κατά την εφαρμογή της. Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 62 του ν. 4622/2019, στην έκθεση γενικών συνεπειών ενσωματώνονται όλες οι γνώμες και τα πορίσματα των αρμοδίων υπηρεσιών και ανεξάρτητων αρχών, που έχουν ζητηθεί είτε από το επισπεύδον Υπουργείο είτε από την Προεδρία της Κυβέρνησης.

Για τη συμπλήρωση των πεδίων 18 έως και 21 της Ενότητας Δ θα πρέπει απαραιτήτως να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:

18. Οφέλη αξιολογούμενης ρύθμισης

Στην έννοια του οφέλους περιλαμβάνονται τα οφέλη που μπορούν να αποτιμηθούν σε χρήμα (π.χ. αύξηση κρατικών εσόδων ή μείωση δαπανών ή βελτίωση του εισοδήματος του πληθυσμού ή πληθυσμιακών ομάδων), αλλά και όσα δεν αποτιμώνται χρηματικά (π.χ. η παροχή βελτιωμένων υπηρεσιών προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, η ταχύτερη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών, η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών).

Διευκρινίσεις

• Σημειώνονται με Χ μόνο η στήλη ή οι στήλες που αντιστοιχεί/ούν στο συγκεκριμένο όφελος ανάλογα με τη θεματική στην οποία αφορά.
• Μόνο για τα σημεία εκείνα που επιλέχθηκαν, ακολουθεί ειδικό πλαίσιο σύντομου σχολιασμού για μία ποιοτική αποτίμηση όσον αφορά στα οφέλη της αξιολογούμενης ρύθμισης σε σχέση με τη θεματική.
• Ποιοτική αποτίμηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα

19. Κόστος αξιολογούμενης ρύθμισης

Το ζητούμενο στο πεδίο αυτό δεν είναι η ποσοτική αποτίμηση του δημοσιονομικού κόστους (για το οποίο συντάσσεται ειδικά η έκθεση του ΓΛΚ), αλλά τόσο ο εντοπισμός των παραγόντων που θα το προκαλέσουν όσο και η αναφορά του μη αποτιμητού σε χρήμα κόστους (π.χ. επιβάρυνση δημοσίων υπηρεσιών, των δικαστηρίων και των ελεγκτικών μηχανισμών, συνέπειες στην οικονομία εν γένει).

Διευκρινίσεις

• Σημειώνονται με Χ μόνο η στήλη ή οι στήλες που αντιστοιχεί/ούν στο συγκεκριμένο κόστος ανάλογα με τη θεματική στην οποία αφορά.
• Μόνο για τα σημεία εκείνα που επιλέχθηκαν, ακολουθεί ειδικό πλαίσιο σύντομου σχολιασμού για μία ποιοτική αποτίμηση ως προς τον προσδιορισμό της σχέσης «κόστους – αποτελεσματικότητας», «κόστους- χρησιμότητας» και «κόστους – κοινωνικού οφέλους».
• Ποιοτική αποτίμηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα

Θα απαιτηθεί η προμήθεια …. εμβολίων (…. ευρώ), η διάθεση του κατάλληλου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού (με ενθάρρυνση και του εθελοντισμού), η ενημέρωση των δικαιούχων και η εκπαίδευση όσων θα διενεργήσουν τους εμβολιασμούς στις ιδιαίτερες συνθήκες εμβολιασμού ατόμων με εθνικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες.

20. Κίνδυνοι αξιολογούμενης ρύθμισης

Ο κίνδυνος αποτελεί μία αβέβαιη παράμετρο μιας ρύθμισης. Γι’ αυτό στο συγκεκριμένο πεδίο έχει σημασία, πέραν της επισήμανσης τυχόν κινδύνων (π.χ. πιθανότητα καθυστέρησης εφαρμογής της ρύθμισης λόγω δικαστικών εμπλοκών), να αναδειχθούν -εάν προβλέπονται- μηχανισμοί ή διαδικασίες για την έγκαιρη αντιμετώπισή /περιορισμό / αποτροπή τους.

Διευκρινίσεις

• Σημειώνονται με Χ μόνο η στήλη ή οι στήλες που αντιστοιχεί/ούν στον συγκεκριμένο κίνδυνο ανάλογα με τη θεματική στην οποία αφορά.
• Μόνο για τα σημεία εκείνα που επιλέχθηκαν, ακολουθεί ειδικό πλαίσιο σύντομου σχολιασμού για μία ποιοτική αποτίμηση του κινδύνου και του τρόπου αντιμετώπισής του.
• Ποιοτική αποτίμηση έως 150 λέξεις (συνολικά).

Παράδειγμα

Το ενδεχόμενο απροθυμίας των ανηλίκων για εμβολιασμό (ή των γονέων τους για να παράσχουν την άδεια) για λόγους θρησκευτικούς και άλλους. Θα απαιτηθεί ευρεία ενημέρωση από κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό και ενδεχομένως θρησκευτικούς λειτουργούς των θρησκειών τις οποίες πρεσβεύουν όσοι προβάλλουν αντιρρήσεις.

21. Γνώμες ή πορίσματα αρμόδιων υπηρεσιών και ανεξάρτητων αρχών (ηλεκτρονική επισύναψη). Ειδική αιτιολογία σε περίπτωση σημαντικής απόκλισης μεταξύ της γνωμοδότησης και της αξιολογούμενης ρύθμισης.

Στο Σύνταγμα, την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία προβλέπονται γνωμοδοτήσεις ορισμένων αρχών επί νομοθετικών ρυθμίσεων αρμοδιότητάς τους. Ενδεικτικά, αναφέρονται η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, η Κεντρική Μονάδα Κρατικών Ενισχύσεων, η Επιτροπή Ανταγωνισμού και η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Και πέραν των περιπτώσεων στις οποίες υφίσταται σχετική νομική υποχρέωση, η ολοκληρωμένη εκτίμηση των συνεπειών μιας ρύθμισης προϋποθέτει την προηγούμενη γνωμοδότηση υπηρεσιών ή αρχών με εξειδίκευση στο συγκεκριμένο αντικείμενο της προτεινόμενης ρύθμισης.

Διευκρινίσεις

• Συμπληρώνεται μόνο εάν συντρέχει τέτοια περίπτωση.
• Αναφέρονται ποιοι είναι αυτοί οι φορείς.
• Επισυνάπτεται η Γνώμη ή το κείμενο απόψεων που υποβλήθηκε.
• Αιτιολογείται η τυχόν σημαντική απόκλιση μεταξύ της γνωμοδότησης και της αξιολογούμενης ρύθμισης.
• Απάντηση έως 200 λέξεις (συνολικά), όπου συμπεριλαμβάνεται και ειδική τεκμηρίωση στην περίπτωση απόκλισης από την παρασχεθείσα γνώμη.

Παράδειγμα
Γνώμη της Εθνικής Επιτροπής των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ή της Εθνικής Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.

Ε. Έκθεση διαβούλευσης

Η συμμετοχή των πολιτών και των κοινωνικών φορέων στη διαδικασία διαβούλευσης για την προετοιμασία σύνταξης μίας νέας ρύθμισης καταγράφεται στην έκθεση δημόσια διαβούλευσης.

Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 61 του ν. 4622/2019 σε συνδυασμό με την περ. ε της παρ. 2 του άρθρου 62 του ίδιου νόμου, στην εν λόγω Έκθεση περιγράφεται η διαδικασία διαβούλευσης που ακολουθήθηκε και «παρουσιάζονται ομαδοποιημένα τα σχόλια και οι προτάσεις όσων έλαβαν μέρος στη διαβούλευση και τεκμηριώνεται η ενσωμάτωσή τους ή μη στις τελικές διατάξεις».

Για τη συμπλήρωση των πεδίων 22 και 23 της Ενότητας Ε θα πρέπει απαραιτήτως να ληφθούν υπόψη τα ακόλουθα:

ΣΤ. Έκθεση νομιμότητας

Σύμφωνα με το άρθρο 62 παρ. 2 περ. στ του ν. 4622/2019, η έκθεση νομιμότητας  εστιάζει στη συνταγματικότητα των διατάξεων και τη συμφωνία τους με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο.

Για τη συμπλήρωση των πεδίων 24 έως και 28 της Ενότητας ΣΤ θα πρέπει απαραιτήτως να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:

Ζ. Πίνακας τροποποιούμενων ή καταργούμενων διατάξεων

Σύμφωνα με την περ. ζ της παρ. 2 του άρθρου 62 του ν. 4622/2019 συντάσσεται πίνακας τροποποιούμενων ή/και καταργούμενων διατάξεων.

Για τη συμπλήρωση των πεδίων 29 και 30 της Ενότητας Ζ θα πρέπει απαραιτήτως να λαμβάνονται υπόψη τα ακόλουθα:

29. Τροποποίηση – αντικατάσταση – συμπλήρωση διατάξεων

Αναφέρονται οι διατάξεις των οποίων το περιεχόμενο τροποποιείται/αντικαθίσταται ή συμπληρώνεται (με την προσθήκη νέου εδαφίου ή παραγράφου)

Διευκρινίσεις

• Στη δεξιά στήλη («υφιστάμενες διατάξεις») θα παρατεθούν οι διατάξεις των άρθρων που τροποποιούνται / αντικαθίστανται / συμπληρώνονται και στην αντίστοιχη αριστερά («διατάξεις ν/σ») η νέα διατύπωσή τους, σύμφωνα με τα προτεινόμενα άρθρα της αξιολογούμενης ρύθμισης.
• Επισημαίνονται με έντονα και πλάγια γράμματα τα σημεία εκείνα στα οποία επέρχονται αλλαγές.

Παράδειγμα

Το παράδειγμα αφορά -ενδεικτικά- θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης.

30. Κατάργηση διατάξεων

Αναφέρονται οι διατάξεις που καταργούνται, χωρίς να αντικαθίστανται από άλλες.

Διευκρινίσεις

Για κάθε μία από τις διατάξεις της αξιολογούμενης ρύθμισης γράψτε στην αριστερή στήλη τις διατάξεις που προβλέπουν κατάργηση και στη δεξιά στήλη τις καταργούμενες διατάξεις.

Παράδειγμα

Το παράδειγμα αφορά -ενδεικτικά- θέματα τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η. Έκθεση εφαρμογής της ρύθμισης

31. Συναρμοδιότητα Υπουργείων / υπηρεσιών / φορέων

Αναφέρονται οι διατάξεις που θεσπίζουν συναρμοδιότητα Υπουργείων / υπηρεσιών / φορέων.
Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν πράγματι υπάρχει λόγος καθιέρωσης συναρμοδιότητας ή αυτή μπορεί να αποφευχθεί.

Διευκρινίσεις

• Συμπληρώνονται οι αντίστοιχες στήλες με τα ακόλουθα στοιχεία:
   - Σχετική διάταξη σχεδίου νόμου (απλή αναφορά αριθμού διάταξης).
   - Συναρμόδια Υπουργεία – Συναρμόδιες υπηρεσίες / φορείς (απλή αναφορά).
   - Αντικείμενο συναρμοδιότητας (σύντομη εξήγηση έως 50 λέξεις).
• Στη στήλη «αντικείμενο συναρμοδιότητας» τεκμηριώνεται η ανάγκη ύπαρξης συναρμοδιότητας εάν αυτή δεν είναι προφανής (π.χ. δεν χρήζει τεκμηρίωσης η συναρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών σε περίπτωση που προκαλείται δαπάνη ή έσοδο).

Παράδειγμα

Το παράδειγμα είναι ενδεικτικό και αφορά σε διαφορετικούς τομείς νομοθέτησης.

32. Έκδοση κανονιστικών πράξεων και εγκυκλίων

Αναφέρονται τα προεδρικά διατάγματα, οι υπουργικές αποφάσεις, οι λοιπές κανονιστικές πράξεις και οι τυχόν ερμηνευτικές εγκύκλιοι που πρέπει να εκδοθούν και το εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα έκδοσής τους

Διευκρινίσεις

• Συμπληρώνονται οι αντίστοιχες στήλες με τα ακόλουθα στοιχεία:
   - Εξουσιοδοτική διάταξη σχεδίου νόμου (απλή αναφορά αριθμού διάταξης).
   - Είδος πράξης.
   - Αρμόδιο Υπουργείο ή υπηρεσία (απλή αναφορά).
   - Αντικείμενο της αξιολογούμενης ρύθμισης (σύντομη εξήγηση έως 50 λέξεις).
   - Χρονοδιάγραμμα (απαιτείται να επισημαίνεται εάν πρόκειται για αποκλειστική ή ενδεικτική προθεσμία εφόσον προκύπτει στο σχέδιο νόμου).

Παράδειγμα

Το παράδειγμα είναι ενδεικτικό και αφορά σε διαφορετικούς τομείς νομοθέτησης.

33. Ποιες διατάξεις της αξιολογούμενης ρύθμισης προβλέπουν τη σύσταση νέου νομικού προσώπου, ανώνυμης εταιρίας ή δημόσιας υπηρεσίας

Απλή αναφορά των σχετικών άρθρων της αξιολογούμενης ρύθμισης και συνοπτική περιγραφή της φύσης και του αντικειμένου του νέου οργάνου.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Το άρθρο 20 συστήνει Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης και Εφαρμογής Τομέα Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΕΥΔΕ-ΤΠΕ), η οποία υπάγεται απευθείας στον Υπουργό και ορίζεται η οργανωτική της δομή. Η ειδική αυτή υπηρεσία μπορεί, με κοινή απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης, να αναλαμβάνει τη διαχείριση μέρους τομεακού Ε.Π. ή συγκεκριμένα καθήκοντα της Διαχειριστικής Αρχής του εν λόγω Ε.Π. όσον αφορά σε δράσεις ΤΠΕ πέραν των αρμοδιοτήτων που προβλέπονται στο άρθρο 17 του ν. 4314/2014

34. Γιατί προτείνεται η σύσταση αυτού του νέου οργάνου και δεν επαρκούν οι υφιστάμενες διοικητικές δομές για να επιτευχθεί ο στόχος της αξιολογούμενης ρύθμισης;

Δεδομένης της συχνότητας με την οποία συστήνονται νέα όργανα κάθε μορφής και των αλληλοεπικαλύψεων που συχνά παρατηρούνται, θα πρέπει να τεκμηριωθεί η σχετική ανάγκη και να αναδειχθεί ο σχεδιασμός για την έγκαιρη και αποτελεσματική σύσταση και λειτουργία τους.
Θα πρέπει να καταγραφεί, μεταξύ άλλων, ποιος φορέας ή υπηρεσία ασκεί μέχρι σήμερα τις αρμοδιότητες του νέου οργάνου και να εξηγηθεί γιατί η αποτελεσματικότητά του χρήζει βελτίωσης και πώς αυτή επιτυγχάνεται με τη νέα δομή.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Η σύσταση ενός τέτοιου εξειδικευμένου οργάνου θα επιτρέψει την ταχεία και αποτελεσματική διαχείριση ειδικών θεμάτων στο πλαίσιο Επιχειρησιακών Προγραμμάτων στον χώρο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Ο όγκος εργασίας των Διαχειριστικών Αρχών, αλλά και η εξειδίκευση που απαιτούν οι ΤΠΕ αρκετές φορές δεν επιτρέπουν την επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων.

35. Χρόνος έναρξης λειτουργίας του νέου οργάνου

Θα πρέπει να αναφερθεί ο προβλεπόμενος από τη σχετική διάταξη χρόνος έναρξης λειτουργίας του νέου οργάνου και, εάν δεν προβλέπεται, ο εκτιμώμενος χρόνος έναρξης.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 50 λέξεις.

Παράδειγμα
Σύμφωνα με το άρθρο …. παρ. … το εν λόγω όργανο θα πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί εντός τριών μηνών από την έναρξη ισχύος της ρύθμισης.

36. Έχει γίνει η σχετική οικονομοτεχνική μελέτη αναφορικά με τη σύσταση του νέου οργάνου;

Η σύνταξη σχετικής μελέτης είναι κρίσιμη, καθώς η σύσταση κάθε νέου νομικού προσώπου προϋποθέτει ολοκληρωμένη εκτίμηση των απαιτούμενων οικονομικών και ανθρώπινων πόρων, ανεύρεση εγκαταστάσεων, προμήθεια εξοπλισμού κ.λπ.

Διευκρινίσεις

• Επιλέγεται με Χ το αντίστοιχο εικονίδιο (ναι ή όχι ). • Εάν η απάντηση είναι θετική, να επισυναφθεί η μελέτη.

Παράδειγμα
Επισυνάπτεται η από ….. μελέτη που συνέταξε (υπηρεσία/φορέας/εταιρία/εμπειρογνώμονας)

37. Επωνυμία ή ονομασία και νομική μορφή

Στοιχεία και μορφή του νέου οργάνου

Διευκρινίσεις

• Απλή αναγραφή επωνυμίας και νομικής μορφής.
• Εάν υπάρχουν και ειδικές διατάξεις για το καθεστώς του, απαιτείται σχετική αναφορά.
• Απάντηση έως 80 λέξεις.

Παράδειγμα
• Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.
• Σύμφωνα με το άρθρο …. παρ. …., η εταιρία λειτουργεί κατ' εξαίρεση και εκτός του πεδίου εφαρμογής του συνόλου των διατάξεων, που διέπουν φορείς του δημοσίου, του ευρύτερου δημοσίου τομέα και της Γενικής Κυβέρνησης (όπως ενδεικτικά οι ν.4354/2015, 4336/2015, 4369/2016 και, στο σκέλος που αφορά εθνική νομοθεσία. ο ν. 4412/2016), σύμφωνα πάντα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τις κοινές αξίες που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Ταυτόχρονα, διατηρούνται σε ισχύ διατάξεις που έχουν, με ρητή αναφορά, νομοθετηθεί για να καλύψουν ειδικά θέματα της εταιρείας στο παρελθόν (όπως ενδεικτικά οι διατάξεις του άρθρου 110 του ν. 4314/2014 και του άρθρου 54 παρ. 1 του ν. 4403/2016).

38. Χώρος λειτουργίας του νέου οργάνου

Αναφέρονται οι κτιριακές υποδομές στις οποίες θα λειτουργεί το νέο νομικό πρόσωπο.
Εάν δεν έχουν προβλεφθεί, να αναγραφεί ο τρόπος που θα βρεθούν και ο χώρος προσωρινής στέγασης.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Θα αναζητηθεί κατάλληλος χώρος από την Εταιρία Ακινήτων του Δημοσίου. Μέχρι τότε, θα λειτουργεί σε χώρους που θα παραχωρηθούν από το Υπουργείο …… στην Αθήνα, οδός ……, αρ. ……

39. Διασφάλιση επαρκούς υλικοτεχνικού & ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο το νέο όργανο θα εξασφαλίσει τον αναγκαίο εξοπλισμό.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 100 λέξεις.

Παράδειγμα
Σε πρώτη φάση θα διατεθεί εξοπλισμός γραφείων και ηλεκτρονικός από το Υπουργείο ……… Παράλληλα, θα ξεκινήσουν διαδικασίες προμήθειας νέου εξοπλισμού που εκτιμάται ότι θα κοστίσουν ……. ευρώ και θα ολοκληρωθούν σε …………….

40. Τρόπος στελέχωσης του νέου οργάνου

Αναγράφεται ο τρόπος με τον οποίο θα στελεχωθεί το νέο όργανο:
ορισμός μελών διοίκησης, προσλήψεις προσωπικού, μετατάξεις και αποσπάσεις.
Σε περίπτωση που η διαδικασία στελέχωσης αποτελεί παρέκκλιση, αιτιολογείται ειδικά και εξετάζεται τυχόν συναρμοδιότητα.

Διευκρινίσεις

• Απάντηση έως 200 λέξεις.

Παράδειγμα
Το Διοικητικό Συμβούλιο αποτελείται από τον Πρόεδρο και … μέλη που διορίζονται με απόφαση του Υπουργού ….………… (βλ. σχετικά άρθρα ………). Προβλέπονται … θέσεις επιστημονικού προσωπικού, …. θέσεις διοικητικού προσωπικού και … θέσεις … τεχνικού προσωπικού. Σε πρώτη φάση θα καλυφθεί ο απολύτως αναγκαίος αριθμός θέσεων με αποσπάσεις και παράλληλα θα δρομολογηθούν προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ (βλ. σχετικά άρθρα ………).