Παρακολούθηση προόδου και ολοκλήρωση μαθήματος

1. Εισαγωγή

Η παρακολούθηση της προόδου είναι ιδιαίτερη σημαντική σε ένα διαδικτυακό μάθημα και ωφελεί διδάσκοντες και εκπαιδευόμενους. Οι διδάσκοντες χρειάζονται εργαλεία εποπτείας και αναφορών της προόδου των μαθητών ενός μαθήματος. Οι εκπαιδευόμενοι με τη σειρά τους χρειάζονται εργαλεία παρακολούθησης της προόδου, της βαθμολογίας και να γνωρίζουν ποιες είναι οι απαιτήσεις για την ολοκλήρωση ενός μαθήματος. Το Moodle διαθέτει διάφορα εργαλεία για όλα αυτά τα οποία περιγράφουμε σε αυτή την ενότητα.

2. Ολοκλήρωση δραστηριοτήτων

Η ολοκλήρωση δραστηριοτήτων (activity completion) επιτρέπει στους διδάσκοντες να θέτουν κριτήρια ολοκλήρωσης στις ρυθμίσεις κάθε δραστηριότητας (ή πόρου). Αυτό βοηθά τους εκπαιδευόμενους στην παρακολούθηση της πρόοδου τους σε ένα μάθημα και τους διδάσκοντες να έχουν μια εποπτική εικόνα της προόδου των μαθητών.

Όταν η ολοκλήρωση δραστηριοτήτων είναι ενεργοποιημένη για μια δραστηριότητα (ή πόρο) εμφανίζονται δίπλα σε αυτές οι τα κριτήρια (ή ενέργειες) που απαιτούνται καθώς και η κατάσταση της ολοκλήρωσης (αν έχουν ολοκληρωθεί ή όχι). Τα κριτήρια μπορεί να είναι συνδυασμός ενός ή περισσοτέρων κριτηρίων όπως

• απλή προβολή
• λήψη βαθμού
• λήψη ελάχιστου βαθμού επιτυχίας
• αυτο-ολοκλήρωση

Η ολοκλήρωσή σημαίνεται αυτόματα από το σύστημα μόλις ικανοποιηθεί ένα κριτήριο, εκτός από την περίπτωση της αυτο-ολοκλήρωσης όπου οι εκπαιδευόμενοι αναλαμβάνουν οι ίδιοι την ευθύνη για την πρόοδό τους και χαρακτηρίζουν χειρωνακτικά  μια δραστηριότητα ή πόρο ως ολοκληρωμένη.

3. Ποσοστό προόδου μαθήματος

Όταν η ολοκλήρωση δραστηριοτήτων είναι ενεργοποιημένη σε ένα μάθημα, τότε το Moodle υπολογίζει και εμφανίζει το τρέχων ποσοστό προόδου μαθήματος. Το ποσοστό αυτό δίνει μια συνοπτικά η εικόνα στον εκπαιδευόμενο της συνολικής προόδου σε ένα μάθημα και υπολογίζεται ως εξής:

$$\mathrm{\Pi \rho όo\delta o\varsigma \; (\%)}=\frac{\mathrm{{\rm O}\lambda o\kappa \lambda \eta \rho \omega \mu έ\nu \epsilon \varsigma \; \delta \rho \alpha \sigma \tau \eta \rho \iota ό\tau \eta \tau \epsilon \varsigma \; (ή\; \pi ό\rho o\iota )}}{\mathrm{\Sigma ύ\nu o\lambda o\; \delta \rho \alpha \sigma \tau \eta \rho \iota o\tau ή\tau \omega \nu \; (ή\; \pi ό\rho \omega \nu )\; \mu \epsilon \; \epsilon \nu \epsilon \rho \gamma ή\; \tau \eta \; \lambda \epsilon \iota \tau o\upsilon \rho \gamma ί\alpha \; o\lambda o\kappa \lambda ή\rho \omega \sigma \eta \varsigma }}$$

Παράδειγμα: Σε ένα μάθημα που έχει σύνολο 15 πόρους και δραστηριότητες, οι διδάσκοντες έχουν ενεργοποιήσει τη λειτουργία ολοκλήρωσης σε 10 από αυτές. Αν ένας εκπαιδευόμενος έχει ολοκλήρωση τις 7, τότε το ποσοστό προόδου θα είναι 7/10 = 70%. Προσέξτε ότι τυχόν δραστηριότητες που δεν έχουν ενεργή τη λειτουργία ολοκλήρωσης δεν συμπεριλαμβάνονται στον παρονομαστή του συνόλου.

Το ποσοστό προόδου μπορεί να εμφανιστεί (ή να μην εμφανιστεί) με διάφορους τρόπους ανάλογα με το θέμα εμφάνισης στη σελίδα τα "Μαθήματα μου" και στη σελίδα ή σε κάποιο Μπλοκ ενός μαθήματος.

4. Ολοκλήρωση μαθήματος

Όταν συμμετέχετε σε ένα μάθημα είναι σημαντικό να γνωρίζετε ποια είναι τα κριτήρια και πότε ένα μάθημα θεωρείται ολοκληρωμένο. Στην πιο απλή περίπτωση οι διδάσκοντες μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων και το ποσοστό προόδου μαθήματος που περιγράψαμε προηγουμένως ή απλά τη συνολική βαθμολογία.

Συχνά ωστόσο απαιτείται περισσότερη ευελιξία και δυνατότητες για τον καθορισμό της ολοκλήρωσης ενός μαθήματος. Για τον σκοπό αυτό το Moodle διαθέτει τη λειτουργία της ολοκλήρωση μαθήματος (course completion) όπου οι διδάσκοντες ορίζουν με σαφήνεια για ένα μάθημα ένα σύνολο κριτηρίων τα οποία σηματοδοτούν επίσημα την επιτυχή ολοκλήρωση από τους μαθητές. Τα κριτήρια ολοκλήρωσης μπορούν να περιλαμβάνουν συνδυασμό κριτηρίων όπως:

• ολοκλήρωση δραστηριοτήτων και πόρων
  
• ολοκλήρωση ενός άλλου μαθήματος
• επίτευξη ενός ελάχιστου συνολικού βαθμού
• χρονικούς περιορισμούς όπως μια ελάχιστη διάρκεια εγγραφής, κ.α.
  

Οι μαθητές μπορούν να δουν μια σύνοψη των κριτηρίων ολοκλήρωσης στο μπλοκ "Κατάσταση ολοκλήρωσης μαθήματος" εφόσον αυτό έχει ενεργοποιηθεί από τους διδάσκοντες. Οι τελευταίοι μπορούν να έχουν αναλυτικές αναφορές με το τι έχει ολοκληρώσει ο κάθε μαθητής.

Κάνοντας κλικ στον σύνδεσμο "Περισσότερες λεπτομέρειες" οι εκπαιδευόμενοι βλέπουν αναλυτικά τα κριτήρια και την κατάσταση ολοκλήρωσής τους.

5. Παράδειγμα ολοκλήρωσης και βαθμολογίας

Για να κατανοήσετε τις διαφορές μεταξύ ποσοστό προόδου, βαθμολογίας και ολοκλήρωσης μαθήματος θα το κάνουμε με ένα παράδειγμα.

Έστω ένα μάθημα με 7 Βιβλία και 3 Εργασίες με βαθμολόγηση. Για τα Βιβλία έχει οριστεί ολοκλήρωση δραστηριότητας με απλή προβολή ενώ για τις εργασίες έχει οριστεί ολοκλήρωση με κριτήριο τη λήψη βαθμού μεγαλύτερου της βάσης 5 (μέγιστο 10). Για την ολοκλήρωση του μαθήματος έχουν οριστεί τα κριτήρια α) ολοκλήρωση όλων των Βιβλίων β) συνολικός βαθμός > 70%. Η συνολική βαθμολογία υπολογίζεται με απλό μέσο όρο.

Αν υποθέσουμε ότι ένας εκπαιδευόμενος:

• έχει μελετήσει όλα τα βιβλία και επομένως έχει γίνει αυτόματα η ολοκλήρωση
• έχει λάβει βαθμούς για κάθε εργασία 4, 7 και 7 αντίστοιχα. Επομένως, θεωρούνται ολοκληρωμένες οι δύο τελευταίες που έχει βαθμό πάνω από τη βάση.
  

Σύμφωνα με τα παραπάνω θα λέγαμε ότι ισχύουν:

• Το ποσοστό προόδου υπολογίζεται ως 9/10 ή 90%, γιατί έχει ολοκληρώσει όλες τις δραστηριότητες πλην τη μία εργασία όπου έχει λάβει κάτω από τη βάση (βαθμό 4).
• Η συνολική βαθμολογία υπολογίζεται βάσει των εργασιών και ισούται με (4+7+7)/3 = 60%. Παρατηρήστε πως το ποσοστό προόδου δε συμπίπτει με το ποσοστό της βαθμολογίας!
  
• Το μάθημα δεν μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένο γιατί δεν ικανοποιείται το δεύτερο κριτήριο (βαθμολογία > 70%)

6. Πιστοποιητικά

Η λειτουργία της ολοκλήρωσης ορίζει τα κριτήρια και έτσι γνωρίζουν οι εκπαιδευόμενοι πότε έχουν ολοκληρώσει ένα μάθημα. Ωστόσο, συχνά είναι επιθυμητή και η έκδοση ψηφιακών πιστοποιητικών (ή βεβαιώσεων) μετά την ολοκλήρωση. Στο Moodle δεν υπάρχει στη βασική εγκατάσταση αυτή η λειτουργία αλλά μπορεί να προστεθεί εύκολα με τη χρήση πρόσθετων (plugins) όπως τα Custom certificate και Workplace course certificate με τα οποία αυτοματοποιείται η όλη διαδικασία. Τα πιστοποιητικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ένα μάθημα σε συνδυασμό ή ως εναλλακτική της λειτουργίας ολοκλήρωσης μαθήματος.

Αρχικά οι διδάσκοντες δημιουργούν το πρότυπο του πιστοποιητικού εισάγοντας τις βασικές πληροφορίες, λογότυπα, υπογραφές κ.α.

Αφού σχεδιαστεί το πρότυπο πιστοποιητικό αυτό μπορεί να προστεθεί από τους διδάσκοντες στη σελίδα του μαθήματος. Για την έκδοση του πιστοποιητικού ορίζονται ένα σύνολο κριτηρίων όπως ακριβώς και με την ολοκλήρωση του μαθήματος. Όταν τα κριτήρια ικανοποιούνται μπορούν οι εκπαιδευόμενοι να κάνουν λήψη του πιστοποιητικού σε μορφή αρχείου PDF μέσα από τη σελίδα του μαθήματος.

Τα κριτήρια έκδοσης ενός πιστοποιητικού ορίζονται ανεξάρτητα από αυτά της ολοκλήρωσης και επομένως, όταν αυτά χρησιμοποιούνται μαζί, οι διδάσκοντες θα πρέπει να φροντίζουν ώστε τα κριτήρια και των δύο να ταυτίζονται προκειμένου να μην προκαλέσουν σύγχυση τους εκπαιδευόμενους.

7. Διακριτικά

Τα διακριτικά εκτός από την επιβράβευσης των επιμέρους στόχων και της συμπεριφοράς των εκπαιδευόμενων,  μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και για να σημάνουν την ολοκλήρωση ενός μαθήματος. Οι διδάσκοντες δημιουργούν ένα διακριτικό μαθήματος και ρυθμίζουν τα κριτήρια έκδοσης με παρόμοιο τρόπο όπως και με την ολοκλήρωση μαθήματος ή τα πιστοποιητικά. 'Όταν τα κριτήρια ικανοποιηθούν το διακριτικό θα εκδοθεί και θα εμφανίζεται στο προφίλ του χρήστη αλλά και στη σελίδα διαχείρισης διακριτικών. Εφόσον ρυθμιστεί από τους διδάσκοντες, το διακριτικό μπορεί να εμφανιστεί και στη σελίδα μαθήματος.

8. Ανακεφαλαίωση

Με την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων ορίζονται κριτήρια για την ολοκλήρωση πόρων και δραστηριοτήτων ενός μαθήματος. Οι διδάσκοντες ρυθμίζουν σε ποιες δραστηριότητές θα ενεργοποιηθεί και τα κριτήρια ολοκλήρωσης για κάθε μια.

Χρησιμοποιώντας την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων το Moodle υπολογίζει και εμφανίζει το ποσοστό προόδου μαθήματος ως το πηλίκο δραστηριότητες/ σύνολο δραστηριοτήτων. Το ποσοστό αυτό δεν έχει σχέση με τη βαθμολογία και δε συνεπάγεται απαραίτητα την ολοκλήρωση του μαθήματος.

Η ολοκλήρωση μαθήματος είναι μια λειτουργία με την οποία οι διδάσκοντας ορίζουν με σαφήνεια τα κριτήρια ολοκλήρωσης μαθήματος τα οποία περιλαμβάνουν την ολοκλήρωση δραστηριοτήτων, ελάχιστη συνολική βαθμολογία, ολοκλήρωση άλλου μαθήματος κ.α. Τα κριτήρια και η κατάσταση τους εμφανίζονται με ειδικό μπλοκ στη σελίδα μαθήματος.

Σε συνδυασμό ή αντί της ολοκλήρωσης μαθήματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα πιστοποιητικά ή τα διακριτικά. Σε αυτά ορίζονται κριτήρια με παρόμοιο τρόπο όπως και με την ολοκλήρωση μαθήματος.